Eén ding is zeker, niets is zeker. De wereld verandert continu en dat heeft invloed op ons dagelijks leven. We hebben het dan over grote onderwerpen zoals het klimaat, het gedrag van mensen in de maatschappij, maar ook over onderhoudskosten, inflatie en koopkracht. En aangezien het kopen van voedsel een belangrijke eerste levensbehoefte is, heeft iedereen daar mee te maken. Wanneer er dus veranderingen in de prijzen van voedsel zijn, merken we dat allemaal.
Op koopjes jagen of onbeperkt uit eten
In feite maakt het niet uit wat je bestedingspatroon is, eten en drinken doen we allemaal. Heb je weinig te besteden, dan zul je op zoek gaan naar de aanbiedingen en voordelige maaltijden. Heb je meer te besteden, dan hoef je niet naar prijzen te kijken en kun je kopen wat je wilt en bij wijze van spreke onbeperkt uit eten gaan.
De keten van voedsel
De realiteit is dat we in een wereld leven waar alles met elkaar verbonden is. Op het moment dat er in één land iets aan de hand is met de grondstoffen van onze producten, dan merken we dat vroeg of laat ook in alle andere landen. Neem nu een oorlog. Op het moment dat er een oorlog is in een land waar veel graan wordt verbouwd, dan werkt dat door in de keten. De oogstopbrengst van het graan loopt terug, het aanbod wordt dus kleiner, er ontstaat schaarste en dat drijft de prijs omhoog. Als er weinig graan is en wel een grote vraag, dan zal er flink op de beschikbare voorraad worden geboden. Maar naast oorlogen hebben ook de weersomstandigheden invloed op de prijs. Wanneer we een jaar hebben gehad met veel orkanen en overstromingen, dan zal de oogst ook niet goed zijn en zullen we dat terugzien in de prijzen. Van grondstof tot eindproduct.
Opbouw van voedselprijzen
En dan komt de volgende stap. Laten we het nog even bij het voorbeeld van het graan houden. De graan wordt als grondstof ingekocht voor bijvoorbeeld brood, koekjes en pasta. Je kunt je voorstellen dat wanneer de prijs voor het graan hoger ligt dan normaal, dat dan ook de prijs van het eindproduct hoger wordt. En dat zal niet van één product zijn, maar van alle producten. Wanneer je dan in de supermarkt al je boodschappen bij elkaar hebt, zie je dat aan het eind van de rit op je kassabonnetje terug, bijvoorbeeld bij de vleesprijzen.
Het slechte nieuws is ook dat de prijs van ons voedsel niet alleen uit de kosten van de grondstoffen bestaat. Zowel de grondstoffen als de eindproducten moeten vervoerd worden. Wanneer de brandstofkosten omhoog gaan, heeft dit ook weer invloed op de verkoopprijs. Sowieso heeft alles dat vanuit de inflatie komt invloed op de prijs. Denk bijvoorbeeld ook aan de energieprijzen, meststofprijzen en arbeidskosten. Als één van deze onderdelen duurder wordt, stijgt de eindprijs. Kun je je voorstellen wat er gebeurt als alles duurder wordt…
Wie betaalt het allemaal
Door alle hoge kosten komen ook de marges onder druk te staan. De fabrikanten moeten de hoge productiekosten compenseren door hogere prijzen bij supermarkten te bedingen, maar door de stevige concurrentie is dat weer lastig. Ze zullen het zo lang mogelijk uitstellen. Net als de supermarkten. Die zullen ook proberen zo lang mogelijk de prijs vast te houden. De vraag is alleen hoe lang dat lukt. Vroeg of laat zal het veranderen.